Αρθρα

Η αναζωπύρωση του Κουρδικού ζητήματος και το Τουρκικό δίλημμα

Είναι γνωστό ότι η Τουρκία του Ερντογάν έχει θέσει ως διαχρονικό στρατηγικό στόχο, να αναδειχθεί σε ηγέτιδα δύναμη του Ισλαμικού κόσμου. Στην πορεία για την εκπλήρωση του στόχου αυτού, κρίσιμο σταυροδρόμι αποτελεί ο «έλεγχος» της Συρίας και του Ιράκ. Η Συρία του Άσαντ, ήταν πάντοτε μια ισχυρή, ανταγωνιστική δύναμη στην ευρύτερη περιοχή, κάτω από την Ρωσική επιρροή, που έπρεπε συνεπώς να εξουδετερωθεί. Η ενίσχυση των ακραίων ισλαμικών ομάδων της Συριακής αντιπολίτευσης στον αγώνα τους για την ανατροπή του Άσαντ, βρήκε σύμφωνη την Τουρκία, που όλο το 2012 και 13 βοήθησε τους ακραίους ισλαμιστές, χωρίς να προβλέψει – ως φαίνεται – τις δραματικές συνέπειες αυτής της πράξης.

Από την άλλη οι Σουνίτες του Ιράκ, ενθαρρυμένοι από την πολιτική της Δύσης που σκόπευε στη δημιουργία μιας δύναμης ανάσχεσης του Σιϊτικού Ιράν – το οποίο αποτελούσε «κόκκινο πανί» για τους Αμερικανούς – εξοπλίστηκαν, ήλθαν σε στενή επαφή με τις ακραίες ισλαμικές ομάδες της Συρίας και βήμα-βήμα ενώθηκαν, δημιουργώντας το σημερινό αιμοσταγές Ισλαμικό Κράτος.

Οι μόνες δυνάμεις που έμειναν τελικά να παλεύουν στο έδαφος με τα ακραία Ισλαμικά στοιχεία είναι οι Κούρδοι μαχητές. Πληρώνοντας βαρύ φόρο αίματος, οι Κούρδοι – για πρώτη ίσως φορά – συγκέντρωσαν την συμπάθεια της διεθνούς κοινότητας, που κοιτά με αποτροπιασμό τα εγκλήματα που διαπράττει το Ισλαμικό Κράτος. Ειδικά η σθεναρή άμυνα των Κούρδων στην στρατηγικής σημασίας συνοριακή πόλη Κομπάνι, και η απόφαση της Τουρκίας να μην βοηθήσει στρατιωτικά, ξεσήκωσε θύελλα διαμαρτυριών σε όλες τις πόλεις της Τουρκίας και ιδίως στις Κουρδικές, με πολλούς νεκρούς, αναδεικνύοντας ακόμη περισσότερο το «Κουρδικό ζήτημα» στα μάτια της διεθνούς κοινής γνώμης.

Το εύλογο ερώτημα είναι λοιπόν, γιατί η Τουρκία δεν αντιδρά και αφήνει να εξελιχθεί αυτή η ανθρωπιστική καταστροφή στα σύνορά της με την Συρία? Η απάντηση θα πρέπει να αναζητηθεί στο Κουρδικό στοιχείο. Οι Κούρδοι της Συρίας που μάχονται λυσσαλέα τους καλύτερα εξοπλισμένους φανατικούς Ισλαμιστές, έχουν στενή διασύνδεση με τους μαχητές του ΠΚΚ, ενώ έχουν αυτονομηθεί από την Συρία. Το τελευταίο συνεπώς που επιθυμεί η Τουρκία, είναι άλλη μια αυτόνομη Κουρδική οντότητα στα σύνορά της με τη Συρία, όπως συμβαίνει με τους Κούρδους του Β. Ιράκ. Οι Κούρδοι Πεσμεργκά του Ιράκ, που «ελέγχονται» από τη Δύση, χρειάστηκαν με τη σειρά τους την βοήθεια των μαχητών του ΠΚΚ στον αγώνα κατά του Ισλαμικού Κράτους, με αποτέλεσμα όλες πια οι φατρίες των Κούρδων, να έχουν συνδεθεί μεταξύ τους στον κοινό αγώνα κατά των φανατικών Ισλαμιστών. Παλεύουν για τα εδάφη τους, για τις εστίες τους, χωρίς ωστόσο να έχουν κρατική οντότητα. Αυτό ακριβώς φοβάται η Τουρκία που βλέπει να ενδυναμώνεται το «Κουρδικό ζήτημα», και που μετά τον πόλεμο, τις μάχες και τις υπέρμετρες θυσίες, είναι πολύ πιθανό οι Κούρδοι να ζητήσουν την αυτοδιάθεσή τους. Αν όμως συμβεί κάτι τέτοιο, οι επιπτώσεις για την Τουρκία – που διαθέτει τεράστιους κουρδικούς πληθυσμούς – θα είναι κατακλυσμιαίες….

Το σίγουρο είναι ότι ο γεωπολιτικός γρίφος που δημιουργείται, είναι για δυνατούς λύτες. Οι ΗΠΑ θα πρέπει να σταθμίσουν τη θέση τους. Χρειάζονται βεβαίως την Τουρκία λόγω της στρατηγικής θέσης της, αλλά έχουν ανάγκη, απόλυτη πια και του κουρδικού στοιχείου. Ίσως είναι ώριμες πια οι συνθήκες να θυμηθούν τη ρήση, του δικού τους Προέδρου Woodrow Wilson, o οποίος ακριβώς 100 χρόνια πριν, πρώτος μίλησε για την «αυτοδιάθεση των Λαών», αλλά και για την αναγκαιότητα δημιουργίας ανεξάρτητου Κουρδικού κράτους. Δυστυχώς η επιστροφή των ΗΠΑ στον «απομονωτισμό» απέτρεψε τότε τις εξελίξεις, τώρα όμως οι καιροί άλλαξαν….