Συνταγές του παρελθόντος σε λάθος χρόνο στα Ελληνοτουρκικά
Οι Ελληνοτουρκικές σχέσεις πέρασαν από διάφορα στάδια τα τελευταία 15 χρόνια. Το 1996 οι δύο χώρες έφτασαν στα πρόθυρα πολεμικής σύρραξης στα Ίμια εξαιτίας των ατυχών χειρισμών της κυβέρνησης Σημίτη και οι “γκρίζες ζώνες” εμφανίστηκαν στον ορίζοντα. Το 1997 στη Μαδρίτη, η ίδια κυβέρνηση, αναγνώρισε στην Τουρκία ¨ζωτικά συμφέροντα στο Αιγαίο¨ και δύο χρόνια αργότερα στο Ελσίνκι “συνοριακές και άλλες διαφορές”. Από το 1999 έως το 2004, η ίδια πάλι κυβέρνηση επεχείρησε μάταια να ανοίξει τους διαύλους επικοινωνίας εισάγοντας τις “διερευνητικές επαφές” και επενδύοντας τόσο σε ανώδυνα μέτρα “χαμηλής πολιτικής” όσο και σε μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης στο στρατιωτικό τομέα. Η κυβέρνηση του Κώστα Καραμανλή συνέχισε την πολιτική των χαμηλών τόνων, των ανοικτών διαύλων, των τακτικών επαφών σε διάφορα επίπεδα και της υλοποίησης των μέτρων οικοδόμησης εμπιστοσύνης, αλλά χωρίς ιδιαίτερα αποτελέσματα. Η Τουρκία ακολουθούσε όλα αυτά τα χρόνια μία μεθοδευμένη και στοχευμένη πολιτική διεκδικήσεων τόσο στο διπλωματικό όσο και στο στρατιωτικό επίπεδο. Η συνεχής Ελληνική παρότρυνση που ενίοτε είχε και απειλητικό τόνο περί της Ευρωπαϊκής προοπτικής της γείτονος, της υιοθέτησης κανόνων καλής γειτονίας, του ευρωπαϊκού κεκτημένου κλπ, ουδόλως περιόρισαν την προκλητική και διεκδικητική συμπεριφορά της Άγκυρας στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο. Τους τελευταίους μήνες και παρά την ξεκάθαρη πρόθεση του Γιώργου Παπανδρέου να ξεκινήσει μια νέα Ελληνοτουρκική προσέγγιση, που συνοδεύτηκε μάλιστα από ανταλλαγή επιστολών με τον Τούρκο Πρωθυπουργό Ταγίπ Ερντογάν, η Τουρκία επιδεικνύει εξόχως προκλητική συμπεριφορά στο Αιγαίο, αμφισβητώντας ευθέως εθνικά κυριαρχικά δικαιώματα και αρκετές φορές μάλιστα λίγο έλειψε να προκληθεί ατύχημα ή επεισόδιο με απρόβλεπτες συνέπειες. Την εξαιρετικά περίπλοκη αυτή περίοδο που η χώρα μας είναι “με την πλάτη στο τοίχο”, που διέρχεται μία άνευ προηγουμένου κρίση δανεισμού, που δέχεται σωρεία κερδοσκοπικών επιθέσεων, περίοδο που τα ερείσματα της χώρας στην διεθνή σκηνή υποχωρούν, που υπάρχει κρίση αξιοπιστίας της Ελλάδας, την περίοδο αυτή της οικονομικής αδυναμίας, βρήκε η κυβέρνηση να ξεκινήσει την εκ νέου προσέγγιση με τον “δύστροπο γείτονα”, όπως τον χαρακτήρισε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Κάρολος Παπούλιας και μάλιστα χωρίς κανένα εχέγγυο για αλλαγή της τουρκικής συμπεριφοράς. Στο πρόσφατο ταξίδι του στην Άγκυρα ο Αναπληρωτής ΥΠΕΞ Δημήτρης Δρούτσας ανακοίνωσε νέα μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης, νέες διαδικασίες “χαμηλής πολιτικής”, νέο αναβαθμισμένο όργανο για τη συνεργασία των δύο χωρών κ.α. τα οποία θα επισημοποιηθούν με την επίσκεψη Ερντογάν στην Αθήνα τον ερχόμενο Μάιο. Ο Τούρκος ΥΠΕΞ Αχμέτ Νταβούτογλου μίλησε για “αμοιβαία συμφέροντα”, εννοώντας προφανώς στο Αιγαίο, αλλά και για “διευθέτηση των διαφορών”. Να σημειωθεί ότι τα περισσότερα μέτρα και πολιτικές που ανακοινώθηκαν, είναι δοκιμασμένη συνταγή από το παρελθόν, αλλά χωρίς επιτυχία. Για παράδειγμα, οι διερευνητικές επαφές ξεπέρασαν τις 30 τα τελευταία χρόνια, αλλά τα προβλήματα αντί να αμβλυνθούν, διογκώθηκαν και οι διεκδικήσεις της Άγκυρας αυξήθηκαν. Μοιραία λοιπόν μπαίνουμε σε μία διαδικασία συζήτησης θεμάτων που αφορούν κυριαρχικά μας δικαιώματα, σε μία εποχή κλιμακούμενων τουρκικών προκλήσεων και δυστυχώς από θέση αδυναμίας λόγω της τρέχουσας οικονομικής συγκυρίας. Όμως η περίοδος που διανύουμε απαιτεί περισυλλογή, ψυχραιμία, εγρήγορση και ετοιμότητα, και όχι ευχολόγια, πλατιά χαμόγελα και δήθεν “επιθέσεις φιλίας”, την ίδια ώρα που η μία πρόκληση διαδέχεται την άλλη σε βάρος εθνικών κυριαρχικών μας δικαιωμάτων.
20-04-2010
