Το νέο Στρατηγικό Δόγμα του ΝΑΤΟ και ο «πόλεμος» για τα Στρατηγεία
Το νέο Στρατηγικό Δόγμα του ΝΑΤΟ εγκρίθηκε την Παρασκευή 19 Νοεμβρίου 2010, στη Συνόδο Κορυφής της Λισσαβόνας από τους Αρχηγούς των 28 κρατών – μελών του ΝΑΤΟ. Το κείμενο του Δόγματος αποτελεί πόνημα πολύμηνης εργασίας της λεγόμενης «επιτροπής των σοφών» του ΝΑΤΟ, με επικεφαλής την κα Madeleine Albright. Ένα κείμενο μεστό ιδεών και σαφούς προσανατολισμού για τη μετεξέλιξη της Συμμαχίας σε έναν οργανισμό με παγκόσμια εμβέλεια και παρουσία στην πορεία προς το 2020. Στα 11 χρόνια που πέρασαν από την έγκριση του προηγούμενου Δόγματος, το ΝΑΤΟ σχεδόν διπλασιάστηκε ενώ τα πράγματα στον πλανήτη έχουν αλλάξει σημαντικά. Το Δόγμα λαμβάνει υπόψη τις νέες ισχυρές μορφές απειλών που έχουν εμφανισθεί, όπως η τρομοκρατία, η πειρατεία, η εξάπλωση όπλων μαζικής καταστροφής, οι απειλές από τον «κυβερνοχώρο», οι απειλές από κράτη που διαθέτουν πυρηνικά, τα προβλήματα που δημιουργεί η κλιματική αλλαγή ή η εξασφάλιση ενεργειακών αποθεμάτων, κλπ. Βεβαίως η γεωπολιτική «χαρτογράφηση» των απειλών δεν αφήνει περιθώρια παρερμηνείας για το ρόλο του ΝΑΤΟ ως παγκόσμιου οργανισμού ασφάλειας, συνοδοιπόρου των ΗΠΑ. Το νέο Στρατηγικό Δόγμα είναι σαφές. Αναφέρεται διττά τόσο στην «αυτονόητη» ικανότητα της Συμμαχίας να διαφυλάξει την ασφάλεια των κρατών-μελών, όσο και στη δυνατότητα δυναμικής επέμβασης του ΝΑΤΟ και πέραν της ευρωατλαντικής περιοχής, προκειμένου να ελαχιστοποιηθούν οι όποιες απειλές που ενδεχόμενα θα μπορούσαν να πλήξουν τα συμφέροντα της Συμμαχίας. Σε ότι αφορά στο πρώτο σκέλος, το νέο Δόγμα, χαρακτηρίζει αναγκαία τη νατοϊκή αντιβληματική άμυνα και θέτει τις βάσεις για την εγκατάσταση συστημάτων στην Ευρώπη. Σε ότι αφορά στο δεύτερο σκέλος, τα κράτη-μέλη θα πρέπει να συμφωνήσουν στις αμυντικές προτεραιότητες της Συμμαχίας και βεβαίως σε μία δέσμη αμυντικών δυνατοτήτων και ικανοτήτων που θα κάνει δυνατή τη δυναμική επέμβαση του Οργανισμού σε στρατηγικές αποστάσεις, όπου και όποτε απαιτηθεί. Το ΝΑΤΟ καλείται επίσης, εκτός από τα γνωστά και δοκιμασμένα Προγράμματα Συνεργασίας με διάφορες γειτονικές χώρες (Προγράμματα PfP και EAPC), να βελτιώσει ή να δημιουργήσει ένα πλέγμα συνεργασιών με όλους τους παγκόσμιους «παίκτες», είτε είναι Οργανισμοί είτε μεμονωμένα κράτη. Συνεπώς, η στενότερη συνεργασία με τον ΟΗΕ, τον ΟΑΣΕ, την Ευρωπαϊκή Ένωση και τη Ρωσία, πρέπει να θεωρείται δεδομένη, όπως αντίστοιχα και με την Κίνα, την Ινδία, την Ιαπωνία και άλλες μεγάλες χώρες. Το νέο Δόγμα, όπως αναμενόταν, ρυμουλκεί σημαντικές εξελίξεις τόσο στη Δομή Διοίκησης και στη Δομή Δυνάμεων, όσο και στην αμυντική σχεδίαση του ΝΑΤΟ. Ήδη έχουν ληφθεί αποφάσεις για περιορισμό του προσωπικού κατά 5.000 άτομα και αυτό θα γίνει μέσω του δραστικού περιορισμού των Στρατηγείων και των δομών Διοίκησης της Συμμαχίας. Σήμερα η δύναμη του προσωπικού ανέρχεται σε 13.500 άτομα κατανεμημένα σε 12 νατοϊκά Στρατηγεία. Με την κυοφορούμενη νέα Δομή Διοίκησης, προβλέπεται μείωση του προσωπικού στα 8.500 άτομα, ενώ καταργούνται οι υπάρχουσες Ναυτικές και Χερσαίες Διοικήσεις καθώς και τα Αεροπορικά Στρατηγεία (άρα και της Σμύρνης και της Λάρισας). Όλα αυτά θα αντικατασταθούν με τέσσερα κύρια Στρατηγεία, δύο διακλαδικά (JFC), ένα με εξειδίκευση στις Ναυτικές και ένα στις Αεροπορικές επιχειρήσεις. Η διαμάχη μεταξύ των συμμάχων για το ποια χώρα θα έχει τελικά στο έδαφος της Στρατηγείο, προβλέπεται σφοδρή. Από εθνικής άποψης αυτό που έχει μεγάλη σημασία, είναι να εκμεταλλευτούμε τις αλλαγές ώστε να απαλλαγούμε από τον διαρκή πονοκέφαλο των Ελληνο-τουρκικών ενδοσυμμαχικών προβλημάτων. Είναι βέβαιο ότι η Τουρκία θα αντιδράσει σθεναρά στο «κλείσιμο» του Στρατηγείου της Σμύρνης και θα διεκδικήσει επίμονα κάποιο από τα νέα Στρατηγεία. Συνεπώς η επιδίωξή μας θα πρέπει να είναι ακριβώς, η δυνατόν ευνοϊκότερη για τα εθνικά συμφέροντα χωροθέτηση των νέων Στρατηγείων. Ευτυχώς που οι νατοϊκοί σύμμαχοί μας, έχουν πραγματικά «υποφέρει» από την Ελληνο-τουρκική διαμάχη όλες αυτές τις δεκαετίες και άρα, μια χωροθέτηση που να μην περιλαμβάνει την Ελλάδα και την Τουρκία, φαντάζει περισσότερο πιθανή από ποτέ. Ίδωμεν…
03-12-2010
