Διωγμός Χριστιανών τον 21ο αιώνα
Το τελευταίο διάστημα η Χώρα μας, η Ιταλία, η Μάλτα και Ισπανία αντιμετωπίζουν σοβαρότατο πρόβλημα εισροής μεταναστών, κυρίως από χώρες της Αφρικής και της Μέσης Ανατολής. Οι περισσότερες αναλύσεις που εξετάζουν τα αίτια μετανάστευσης προς την Ευρώπη περιορίζονται στις πολιτικές αναταράξεις και στις ένοπλες συγκρούσεις της περιοχής της Μέσης Ανατολής και της Αφρικής, όπως και στην μεγάλη φτώχεια. Ένα πρόβλημα όμως που διαφεύγει της προσοχής μας, και τείνει να λάβει ανεξέλεγκτες διαστάσεις, είναι ο ανηλεής διωγμός των Χριστιανών. Οι ζωές πολλών Χριστιανών στη Μέση Ανατολή και στην Αφρική κινδυνεύουν καθημερινά. Αρκετοί εξ’ αυτών αναγκάζονται να εγκαταλείψουν τις χώρες τους, για να σωθούν και από την ροή εκδιωγμένων Χριστιανών συνάγονται πολλά στοιχεία για τις χώρες προέλευσης των Χριστιανών μεταναστών που υποδεχόμαστε. Γιατί πέρα από τις πολυσυζητημένες «αλλαγές στον γεωπολιτικό χάρτη», φαίνεται να υπάρχουν και αλλαγές στον «θρησκευτικό χάρτη».
Ο διεθνής οργανισμός Open Doors δημοσιεύει κάθε χρόνο μία έκθεση, την World Watch List (WWL), στην οποία ερευνάται το επίπεδο διωγμού των Χριστιανών σε όλο τον κόσμο. Ας σημειωθεί, ότι ο συγκεκριμένος διεθνής οργανισμός θεωρείται συντηρητικός στον υπολογισμό των εκτιμήσεών του.
Σύμφωνα με την έκθεση που δημοσιεύτηκε στις αρχές του 2015, το 2014 σκοτώθηκαν λόγω της πίστης τους 4.344 Χριστιανοί. Ενδεικτική για την δραματική και άκρως ανησυχητική εξέλιξη του διωγμού, είναι η σύγκριση με τα προηγούμενα έτη. Το 2013 σκοτώθηκαν 2.123, δηλαδή λιγότερο από τους μισούς, και το 2012 1.201 Χριστιανοί. Ο Οργανισμός κάνει δε δυσοίωνες προβλέψεις, αφού υπολογίζει ότι οι θάνατοι Χριστιανών το 2015 θα είναι ακόμη περισσότεροι.
Μεγάλο ενδιαφέρον έχουν και τα αίτια διωγμού, όπως τα παρουσιάζει η Open Doors, με μία από τις αιτίες να είναι η λεγόμενη «δικτατορική παραφροσύνη», όπως την παρατηρούμε στην Βόρεια Κορέα, η οποία παραμένει για 13η χρονιά η χειρότερη χώρα για να ζήσει Χριστιανός. Η κύρια όμως αιτία διωγμού Χριστιανών παγκοσμίως, είναι ο Ισλαμικός εξτρεμισμός, ο οποίος κυριαρχεί στις 40 από τις 50 πιο επικίνδυνες χώρες για Χριστιανούς. Κάποιες από αυτές είναι η Σομαλία, το Ιράκ, η Συρία, το Αφγανιστάν, η Λιβύη και η Αίγυπτος.
Επίσης, αποτρόπαια στοιχεία παρουσιάστηκαν πρόσφατα στην Σύνοδο Επισκόπων Ιρλανδίας. Εκεί υπολογίστηκε ότι τα τελευταία χρόνια καθημερινά, δολοφονούνται 273 Χριστιανοί λόγω της πίστης τους. Επιπλέον σημειώνεται καθημερινά, άγνωστος αριθμός βιασμών, ακρωτηριασμών και φυλακισμών σε στρατόπεδα υποχρεωτικής εργασίας.
Τα στοιχεία αυτά δίνουν ασφαλώς τροφή για ποικίλες παρατηρήσεις και ερμηνείες, όμως πρέπει να γίνουν και κάποιες διευκρινίσεις.
Πρώτον, ενώ η «δικτατορική παραφροσύνη» παρουσιάζεται ως αιτία διωγμού, η ζωή πολλών χιλιάδων Χριστιανών δυσκόλεψε ραγδαία, όταν οι δικτάτορες των χωρών τους έπεσαν. Έτσι έγινε στο Ιράκ μετά την αποκαθήλωση του Σαντάμ Χουσεΐν και στην Λιβύη του Ομάρ αλ Καντάφι. Η απομάκρυνση των δικτατόρων κατέστρεψε τις ως τότε υπάρχουσες πολιτικές αλλά και κοινωνικές ισορροπίες. Οι πολιτικές αναταράξεις και ο θρησκευτικός – ισλαμικός εξτρεμισμός πήραν την θέση της «τάξης» των απολυταρχικών καθεστώτων. Οι βίαιες και τρομοκρατικές συνέπειες αυτών των αλλαγών κυριαρχούν τα τελευταία χρόνια στις διεθνείς ειδήσεις.
Δεύτερον, αξίζει να σημειωθεί ότι σύμφωνα με την έρευνα της Open Doors, οι περισσότερες βίαιες δολοφονίες Χριστιανών το 2014 πραγματοποιήθηκαν στη Νιγηρία. Η ιδιαιτερότητα αυτού του κράτους είναι, ότι δεν έχουμε να κάνουμε με μία μικρή Χριστιανική μειονότητα που τρομοκρατείται από την πλειονότητα. Αντίθετα, ο μισός περίπου πληθυσμός της Νιγηρίας είναι Χριστιανοί, αλλά μία στρατιωτική ισλαμική ομάδα, η Μπόκο Χαράμ, σκορπίζει τον τρόμο σε όλη την χώρα με ένοπλες και τρομοκρατικές επιθέσεις, ομαδικές δολοφονίες και απαγωγές.
Αναρωτιέται κανείς πως μπορεί να αντιμετωπισθεί το συγκεκριμένο φαινόμενο, που με δυσκολία μπορεί να κατανοήσει ο μοντέρνος δυτικός νους του 21ου αιώνα. Τα στοιχεία θυμίζουν εν μέρει τις Σταυροφορίες του Μεσαίωνα. Ορισμένοι αναλυτές θεωρούν ότι το Ισλάμ περνάει τώρα την φάση του δικού του Μεσαίωνα. Τα συγκεκριμένα μουσουλμανικά κράτη ορίζονται όλο και περισσότερο από το Ισλάμ, σε αντίθεση με πολλές χώρες της Δύσης που κάνουν ό,τι μπορούν για να χωρίσουν την Θρησκεία από το κράτος. Σε χώρες όπως η Γαλλία π.χ., στα σχολεία απαγορεύονται οποιαδήποτε θρησκευτικά σύμβολα και το μάθημα των θρησκευτικών καταργήθηκε. Ακόμη και στην Ελλάδα, η Κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ τάσσεται υπέρ του διαχωρισμού κράτους και Εκκλησίας, παρόλο που η Ορθόδοξη Εκκλησία είναι βαθιά ριζωμένη στην ιστορία, την κοινωνία και την ζωή μας. Αυτή η τάση αναμφίβολα αποδυναμώνει την «Χριστιανική ιδέα» και νομοτελειακά απομακρύνει τους πολίτες της Δύσης από τον Χριστιανισμό.
Άλλοι πάλι κατηγορούν για την εμφάνιση και την εξάπλωση των εξτρεμιστικών οργανώσεων, τις δυτικές δυνάμεις και ειδικότερα τις ΗΠΑ, επειδή στήριξαν την ανατροπή των δικτατορικών καθεστώτων. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η Αίγυπτος, στην οποία επί προεδρίας του Χόσνι Μουμπάρακ οι Χριστιανοί Κόπτες δεν αντιμετώπιζαν σοβαρά πρόβλημα. Τα κρούσματα θρησκευτικής βίας αυξήθηκαν όμως ραγδαία, όταν την διακυβέρνηση της χώρας ανέλαβε ο Μοχάμεντ Μόρσι, πρόεδρος του κόμματος που ίδρυσε η Μουσουλμανική Αδελφότητα.
Ένα άλλο ζήτημα που προκαλεί εντύπωση, είναι ότι στον κατάλογο των 50 χειρότερων κρατών για Χριστιανούς, προστέθηκε φέτος και η Τουρκία που πήρε την 41η θέση. Η εξέλιξη αυτή είναι σίγουρα άκρως ανησυχητική για την Χριστιανική και την Ελληνική μειονότητα της γειτονικής χώρας και θα πρέπει να προβληματίσει την Ελληνική Κυβέρνηση.
Εγείρονται λοιπόν ερωτήματα αν θα πρέπει να υπάρξουν αντιδράσεις – και αν ναι, υπό ποια μορφή – από τις Χριστιανικές χώρες για την προστασία των Χριστιανών της Αφρικής, της Μέσης Ανατολής και της Ασίας. Πέραν από τις καταδίκες αυτών των πράξεων, τις οποίες εκφράζουν πολύ συχνά και οι Προκαθήμενοι της Ορθόδοξης και της Καθολικής Εκκλησίας, θα πρέπει και η Διεθνής Κοινότητα να βρει τρόπο, να προστατέψει το ανθρώπινο δικαίωμα της ελευθερίας της Θρησκείας, ακόμη και στα άναρχα ή απολυταρχικά κράτη. Θα πρέπει να συνεργαστούν οι Κυβερνήσεις, οι Εκκλησίες, οι θρησκευτικοί Προκαθήμενοι και οι Διεθνείς Οργανισμοί για να βρεθεί ο βέλτιστος τρόπος αντιμετώπισης του θρησκευτικού εξτρεμισμού και να προστατευθούν τα εκατομμύρια των Χριστιανών που κινδυνεύει η ζωή τους.
Πρόκειται σίγουρα για ένα πολύ δύσκολο εγχείρημα. Εμείς ως Έλληνες καταλαβαίνουμε καλύτερα πόσο σημαντική είναι η ελεύθερη άσκηση της θρησκείας, αφού στα 400 χρόνια της τουρκοκρατίας, η Θρησκεία και η Εκκλησία, συνέβαλλαν αποφασιστικά στην διατήρηση της γλώσσας μας, των εθίμων και της ταυτότητάς μας. Όλοι γνωρίζουμε ότι ο θρησκευτικός εξτρεμισμός, από όποια θρησκεία και αν προέρχεται, μόνο αρνητικές συνέπειες μπορεί να φέρει. Είναι όμως καθήκον μας ως Χριστιανοί και ως άνθρωποι να επικεντρώσουμε τις πρασπάθειές μας στην προστασία των υπό διωγμό συνανθρώπων μας.
Το ζήτημα μπορεί να αναδειχθεί περαιτέρω και με την δράση των Ελλήνων Ευρωβουλευτών, οι οποίοι αξιοποιώντας της διαδικασίες του Ευρωκοινοβουλίου και των Θεσμών της Ε.Ε. – σε συνεργασία με το Ελληνικό Υπουργείο Εξωτερικών – οφείλουν να ανεβάσουν ψηλά στην ατζέντα της Ε.Ε. τους διωγμούς των Χριστιανών και τα επακόλουθα της αδράνειας της Δύσης.
Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα “ΠΑΡΟΝ της Κυριακής” την 21 Ιουνίου 2015.